وظیفه ما در عصر غیبت چیست!؟ چه کنیم که به عنوان یک شیعه در عصر غیبت هم انتظار راستین را تفسیر کرده باشیم و هم به انتظار راستین رسیده باشیم!
تحولات روز افزونی که در زمینه پیشرفت علوم و فنون در قرن اخیر و ورود به هزاره سوم پدید آمده است باعث تفکرات فلسفی و سیاسی و اجتماعی در بین جوامع شده است، باورهای دینی مردم را دچار شک و تردید نموده و از نظر شیعیان این مسأله مطرح است که وظایف ما در زمان غیبت حضرت امام زمان چیست؟ به طور کلی شیعه عصر غیبت از نظر هویت تاریخی و عقاید احکام فرعی و وحدت کلمه و محاسن اخلاقی و حقیقت طلبی و انجام وظایف شرعی و دینی چه وظایف مهمی را باید به عهده داشته باشد؟

در این مقاله سعی شده است به عمده ترین این وظایف اشاره گردد.
وظایف شیعیان در عصر غیبت با شیعیان صدر اسلام که کنار پیامبر (ص) و ائمه طاهرین زندگی می کردند علاوه بر آنکه تغییر نکرده حساس تر و سنگین تر هم شده است زیرا به هنگام انجام فرائض و وظایف در آن زمان امام و رهبر در کنار آنها به صورت عینی و ملموس بود و امروز در حجاب غیبت است. وظیفه شیعه در عصر غیبت آن است که بر آنچه از حق و حقیقت به او رسیده ثبات قدم داشته باشد و چنگ بزند به آن حبل متین تا محفوظ بماند این وظایف عصر غیبت در
قرآن کریم و روایات و سنت پیامبر (ص) و ائمه با الفاظ مختلف مشخص شده است: بر اساس آن چه که در منابع شیعی آمده است برای پیروان مذهب امامیه در عصرغیبت آن حضرت وظایفی نقل شده، که برای نمونه، برخی از این وظایف یادآوری می‏شود:
1- کسب رضایت امام عصر (عج) رسالت اصلی شیعیان در عصر غیبت آن است که تلاش کنند عملی را بر خلاف رضای
امام عصر (عج) انجام ندهند و پیوسته رفتار و سلوکی مورد تأیید و رضایت آن حضرت داشته باشند، زیرا خشنودی آن امام همام چیزی جز رضای ذات اقدس الهی نیست و رضای خداوند در عمل به فرمان‏ها و احکام نورانی اسلام است.
امام مهدی(عج) در این رابطه می‏فرماید: ((فَلیَعمَل لِکلِّ امرئٍ مِنْکُم ما یُقرَّبُ بهِ مِن مَحَبَّتِنا و لْیَجتَنِبْ عمَّا یُدنیه مِنْ
کِراهَتِنا و سَخَطِنا));هر یک از شما باید به آن چه که به وسیله آن به دوستی ما نزدیک می‏شود عمل کند و از آن چه که
موجب ناخشنودی و غضب ما می‏شود پرهیز نماید.

2- شناخت امام زمان و معرفت به آن حضرت وظیفه دیگر منتظران در عصر غیبت شناخت مقام والای آن امام بزرگوار است.
امام صادق(ع) در این‏باره می‏فرماید: ((به درستی بهترین و واجب‏ترین فرایض برای انسان، شناخت خداوند سبحان و اقرار به عبودیت اوست و پس از آن معرفت به نبوت پیامبر اسلام(ص) و بعد از آن شناختن صفت و نام امامی است
که در حال سختی و راحتی به اواقتدامی ‏نماید).

3- انتظار فرج
در روایتی از امام علی(ع) پرسیده شد که برترین اعمال چیست؟ آن حضرت فرمود))انتظارُ الفرج((. آن حضرت در جای دیگر می‏فرماید: ((و لا تَیْأسُوُا مِنْ رَوْح الله فاِنَّ أحبَّ الأَعْمالِ اِلَی الله عزّوجل اًّنتظارُ الفَرَجِ));  در انتظار فرج باشید و از رحمت الهی مأیوس نشوید زیرا بهترین اعمال نزد خداوند انتظار فرج است. امام صادق(ع) در این زمینه می‏فرماید: ((مَن ماتَ مِنکُم علی هذا الأمرِ مُنتظراً له کانَ کمَن کانَ فی فِسْطاطِ القائِمِ));  فردی که منتظر ظهور امام دوازدهم باشد و در آن حال بمیرد همانند کسی است که در خیمه آن بزرگوار به سرمی‏برد.

4- دعا برای حفظ وجود مبارک امام عصر(عج) و تعجیل در فرج و ظهور آن حضرت از دیگر وظایف منتظران آن حضرت دعا برای سلامتی ایشان است و از جمله ادعیه شریف در این رابطه همان دعای معروف))اللهم کن لولیک الحجْ بن
الحسن... ))است. دعاهای دیگری نیز در مفاتیح الجنان و سایر کتب ادعیه در مورد آن حضرت وجود دارد که می‏توان از آن استفاده نمود.
 
5-صدقه برای حفظ وجود مقدس امام زمان(عج) گر چه حفظ وجود مبارک آن بزرگوار به اراده و مشیت الهی بستگی دارد ولی اسباب یاد شده نیز به اذن و مشیت خداوند حکیم در این امر مؤثر است و دعا کردن برای سلامتی آن حضرت ضامن برقراری و استحکام پیوند معنوی انسان با حجت خداست و مایه سلامتی خود فرد و دفع ناگواری‏ها و شداید خواهد بود. 6- استمداد و استغاثه در فتنه‏ها به آن حضرت ائمه: نسبت به شیعیان عنایت خاصی دارند. امام علی(ع) در این زمینه می‏فرماید:(( هر گاه مرد یا زن مؤمنی بیمار و اندوهگین باشد ما نیز محزون می‏شویم و هر گاه برای رفع حوایج خود دعا کند ما آمین می‏گوییم و هر زمانی او ساکت باشد ما برای او دعا می‏کنیم)) شدّت فتنه ها و كثرت ابتلائات و فزونى مشاكل و انحرافات در دوره غيبت حضرت مهدى(عليه السلام)، اقتضا مىكند كه ايمان آوردگان و پيروان ولايت همواره بر حذر بوده، و نسبت به عقيده و عمل خويش مراقبت بيشترى داشته باشند. در اين باب، نكاتى چند از كلام معصومين سلام اللّهعليهم، دقت و تعمّق بيشترى مىطلبد:

الف) تمسك به ريسمان ولايت:امام صادق (عليه السلام) فرمود: ((يأتى على النّاس زمان يغيب عنهم امامهم))، زمانى بر مردم فرا رسد كه
پيشواى شان غايب گردد. زراره پرسيد: در آن زمان مردم چه كنند؟ فرمود: ((يتمسّكون بالأمر الذى هم عليه حتّى يتبيّن لهم))، به همان امر ولايتى كه دارند چنگ زنند، تا بر ايشان تبيين شود. و در كلامى ديگر فرمود: ((طوبى لشيعتنا المتمسكين بحبلنا فى غيبة قائمنا)). خوشا به حال شيعيان ما ! آنان كه در زمان غيبت قائم ما به ريسمان ولايت
ما تمسك مىجويند. راستى در آن زمان كه امام و پيشواى مردم، در دسترس آنان نباشد و دامهاى شيطان براى جدا كردن آنان از ولايت اهلبيت (عليهم السلام) كه همان صراط مستقيم خداست، در همه جا پراكنده شده باشد، چه وسيله هاى مطمئنتر از «حبل ولايت» مىتوان يافت كه بتواند از «افتادن به چاه ضلالت» و «گرفتار شدن به دام انحراف» جلوگيرى كند؟!

ب) تمسك به تقوى: امام صادق (عليه السلام) فرمود))إن لصاحب هذا الامر غيبةً فليتّق اللّه عبدٌ و ليتمسّك بدينه)). «به يقين صاحب اين امر را غيبتى هست، پس هر بندهاى بايد به تقواى الهى روى آورد و به دينش چنگ زند.»

همين تقواست كه روشن بينى و رزق بىحساب و گشايش الهى را نصيب انسان مىسازد، و همين تقواست كه در لحظه هاى خوف و خطر دل را آرامش مىدهد، و همين تقواست كه در دوران فتنه خيز غيبت، مايه رستگارى انسانهاست.

ج) طلب معرفت:زراره گويد: به امام صادق(عليه السلام) عرض كردم اگر زمان غيبت فرزندت مهدى (عليه السلام) را درك كردم چه كنم؟
فرمود: اين دعا را بخوان((اللّهم عرّفنى نفسك، فانّك إن لم تعرّفنى نفسك لم اعرف رسولك، اللّهم عرّفنى رسولك فانّك إن لم تعرّفنى رسولك لم اعرف حجّتك اللّهم عرّفنى حجّتك فانّك إن لم تعرّفنى حجّتك ضللت عن دينى)) با توجه به تبلیغات مسموم مفرضین و مخالفان و با عنایت به وظیفه سنگین شیعیان لازم است در زمینه ای مختلف فعالیت ها با هوشیاری کامل انجام
گیرد، یکی از مسائل،وظایف مسلمانان در عصر غیبت امام زمان می باشد. مهمترین این وظایف در درجه اول شناخت نسبت به آن حضرت است هر چه شناخت کامل تر گردد شور و اشتیاق و ارادت و محبت شیعه آگاه نسبت به آن حضرت
زیادتر می شود، آنگاه سفارش شده است به انتظار فرج آن حضرت و آمادگی کامل داشتن که باید به تهذیب نفس پرداخت و پویند خود را با ولایت بیشتر کرد و رفتار و کردار آن امام همام را سر مشق قرار داده دائم به یاد ایشان بود
که این به یاد بودن شوق و اشتیاق را زیادتر و آتش عشق و محبت به دیدار را شعله ورتر می سازد در نتیجه صبر، خدمت کردن را پیشه می سازد و حقوق ایشان را ادا می کند و از شک و تردید رها می گردد.

منبع: كانون بصيرت بسيج دانشجويي استان بوشهر